Apozycyjność w piłce nożnej. Czy to przyszłość futbolu? Jak jej uczyć?

Data publikacji 19.06.2023

Przeczytasz w 15 minut 683 wyświetleń

Apozycyjność w piłce nożnej. Czy to przyszłość futbolu? Jak jej uczyć?

Apozycyjność to jeden z najszybciej rozpowszechniających się trendów we współczesnej piłce nożnej. Futbol ewoluuje i dziś w cenie są zawodnicy, którzy potrafią na boisku zrobić coś więcej niż tylko to, co jest przypisane do ich klasycznej roli. Obrońcy coraz częściej strzelają gole, napastnicy i skrzydłowi muszą pomagać w defensywie.

Apozycyjność jest też niezwykle ważna w rozwoju młodych piłkarzy. Trening zorientowany na tę umiejętność może pomóc w wychowaniu kompletnego zawodnika. Co warto więc wiedzieć o apozycyjności w piłce nożnej i jej treningu?

Apozycyjność w szkoleniu piłkarzy. Jak ją trenować?

Umiejętności związane z apozycyjnością powinno się trenować od najmłodszych lat. Najgorzej, gdy trenerzy grup dziecięcych i młodzieżowych przykładają zbyt dużą wagę do wyników. Wówczas starają się jak najmniej zmieniać w zwycięskim ustawieniu drużyny. W ten sposób “betonują” piłkarza na jednej pozycji i ograniczają jego rozwój.

Dziecko, które od początku przygody z piłką występuje w roli środkowego obrońcy, będzie nieporadne pod bramką przeciwnika. I odwrotnie – tzw. “urodzony skrzydłowy”, który nigdy nie musiał bronić, w poważnej drużynie będzie balastem w fazie defensywy.

Dlatego dzieci w czasie nauki futbolu powinny grać na wszystkich pozycjach. Eksperci od szkolenia przekonują, że warto dać im szansę nawet na bramce. Dzięki temu każdy piłkarz nieco oswoi się z tym, jak należy zachowywać się w różnych miejscach boiska.

Rozwój oznacza, że dzieci muszą grać na różnych pozycjach. Nie specjalizuj dziecka. By grać jako boczny obrońca, musi wiedzieć, jakie trudności ma w czasie gry w roli pomocnika, napastnika, a nawet bramkarza. No i najważniejsze: każdy musi grać. Jeśli Twój syn jest w Barcelonie, Realu, Atletico czy Oviedo, ale nie gra, to zmień klub na słabszy. Ale taki, w którym będzie grał i to na różnych pozycjach – mówił w czasie mundialu w Katarze do trenerów i rodziców dzieci trenujących piłkę Luis Enrique. Ówczesny selekcjoner reprezentacji Hiszpanii, wcześniej trener FC Barcelona, dzielił się swoimi spostrzeżeniami w trakcie streamów na Twitchu między meczami.

Indywidualny rozwój ważniejszy niż wynik

Apozycyjność – obok szkolenia techniki czy przeglądu pola – powinna być wręcz jedną z podstawowych zasad rządzących dziecięcą grą do kategorii orlika włącznie. To oznacza, że w meczach 10-latków i młodszych niekoniecznie trzeba przypisywać dzieciom konkretne pozycje na boisku.

Nawet w piłce siedmioosobowej warto pozostawić dzieciom swobodę. Wówczas samodzielnie opanują chaos na boisku, zaczną lepiej “czytać” grę i oceniać sytuację. Zamykanie ich w sztywnych ramach na tym etapie rozwoju sprawi, że w przyszłości będą piłkarsko ubogie.

Przede wszystkim trzeba bowiem pamiętać, że ideą szkolenia piłkarskiej młodzieży nie jest wynik, a rozwój indywidualnych umiejętności poszczególnych zawodników. By w dorosłej piłce potrafili wywiązywać się z różnych zadań na boisku, podstawy muszą poznać w procesie szkolenia.

– Na etapie akademii im zawodnik młodszy, tym częściej gra na różnych pozycjach. Nie może być tak, że chłopak ma trzynaście lat i występuje wyłącznie na jednej pozycji. Profilowanie następuje na dalszych etapach szkolenia – przekonywał w wywiadzie na stronie internetowej Legii Warszawa Piotr Urban, który odpowiadał za metodologię szkolenia w Osasunie Pampeluna, a potem właśnie w Legii.

To wpisuje się w filozofię szkolenia młodzieży, która funkcjonuje dziś na całym świecie. Johan Cruyff, jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii, mawiał, że nigdy nie widział, by w seniorskiej piłce zadebiutowała cała juniorska drużyna. Dlatego trzeba postawić na jednostkę, która powinna potrafić się zachować w każdym miejscu boiska.

Trening apozycyjności u dzieci – przykładowe ćwiczenia

Apozycyjność bezpośrednio wiąże się z wszechstronnością. Program szkolenia Polskiego Związku Piłki Nożnej w kategoriach wiekowych U6 – U13 stawia wszechstronność jako jedną z siedmiu najważniejszych cech w szkoleniu młodych piłkarzy. Do jej rozwoju prowadzą konkretne ćwiczenia.

Gra 1 na 1

trening 1 na 1 pod kątem apozycyjności
Schemat gry 1 na 1 w treningu apozycyjności, źródło: “Apozycyjność w piłce nożnej” – profil na Facebooku prowadzony przez Rafała Matusiaka, dyrektora akademii Jagiellonii Białystok

To ćwiczenie opiera się w fazie z piłką na dryblingu, a w fazie bez piłki na przeszkadzaniu przeciwnikowi i próbom odbioru piłki. Można je stosować już u najmłodszych dzieci.

Trening 1 na 1 nawiązuje do podwórkowej, ulicznej gry, której czasami brakuje wychowankom współczesnych akademii. W pierwszym wariancie ćwiczenie polega na grze jeden na jednego, której celem jest zdobycie gola na dużą bramkę – chodzi o tę o wymiarach 5×2 m. Zawodnicy w środku starają się przedryblować rywala i doprowadzić do pozycji, w której będą mogli uderzyć na bramkę, zdobywając gola. Przeszkodą są bramkarze, którzy jednak nie biorą udziału w grze – nie podają piłki zawodnikom w polu.

W drugim wariancie na krańcach fragmentu boiska ustawia się małe bramki o wymiarach 3×2 m, a boisko dzieli na dwa węższe prostokąty. Tym razem role są sprecyzowane. Bramka stoi tylko na jednej stronie każdego prostokąta, dlatego jeden zawodnik atakuje, drugi broni. Dryblują jeden na jednego bez bramkarzy. Po strzeleniu gola mogą przejść na drugi prostokąt, gdzie zawodnik ofensywny będzie kontynuować ataki.

Ważne jest, by przy grze w opisanych wariantach wszyscy zawodnicy odgrywali obie role – atakującego i broniącego. Jeśli przy grze jeden na jednego z bramkarzami jeden ma zdecydowaną przewagę i częściej atakuje, w grze na małe bramki powinien więcej czasu spędzić w obronie.Celem ćwiczenia jest rozwijanie umiejętności dryblingu oraz odbioru piłki. Wbrew stereotypom sprzed lat, obie są dziś potrzebne dzisiaj i napastnikom, i obrońcom.

Gra 1 na 2 z bramkarzem

trening 1 na 2, który pozwala ćwiczyć apozycyjność
Schemat gry 1 na 2 w treningu apozycyjności, źródło: “Apozycyjność w piłce nożnej” – profil na Facebooku prowadzony przez Rafała Matusiaka, dyrektora akademii Jagiellonii Białystok

Kolejne ćwiczenie, które rozwija umiejętności ofensywne i defensywne związane z przesuwaniem się na boisku.

W tym wariancie gdy jeden na dwóch zawodnik grający w pojedynkę stara się przeprowadzić piłkę od własnej do bramki do szerokiej linii, ustawionej z pachołków naprzeciwko niej. Musi grać przeciwko dwóm obrońcom. Ci mają mu przeszkadzać i wzajemnie się asekurować. Po odbiorze piłki atakują bramkę, w której czeka bramkarz.

Ćwiczenie można z czasem utrudnić ustawieniem bramki na linii końcowej – pojedynczy zawodnik ma wprowadzić do niej piłkę. Druga możliwość to ustawienie tam zawodnika, któremu atakujący ma celnie podać – ale tylko zagraniem po ziemi.

Gra jeden na dwóch uczy atakującego, jak wprowadzać piłkę w wolne przestrzenie na boisku. W trudniejszych wariantach pokazuje też, jak tworzyć linie podań. Z kolei broniący ćwiczą zamykanie przestrzeni oraz linii podań.

Gra czwórek

apozycyjność trenuje się także w czasie gry czwórek
Schemat gry czwórek w treningu apozycyjności, źródło: “Apozycyjność w piłce nożnej” – profil na Facebooku prowadzony przez Rafała Matusiaka, dyrektora akademii Jagiellonii Białystok

To uniwersalne ćwiczenie treningowe, które prowadzi do rozwoju zawodników zarówno w defensywie, jak i w ataku.

Zawodników zgrupowanych w cztery czwórki ustawia się tak, by utworzyć prostokąt. Dwóch z każdej czwórki powinno znajdować na zewnątrz, dwóch w środku. Celem jest wymienianie podań w czwórkach tak, by nie stracić piłki. W podstawowym wariancie ćwiczenia młodzi piłkarze głównie się przesuwają, szukając odpowiednich linii podań.

Z czasem, po opanowaniu ćwiczenia, można je utrudniać. Pierwszym krokiem może być ograniczenie zewnętrznych zawodników do gry na jeden kontakt, kolejnym takie samo polecenie dla zawodników znajdujących się we wnętrzu prostokąta. Można także wprowadzić element rywalizacji, w której do zwycięstwa prowadzi liczba piłek, którą czwórki zdołają przetransportować z jednej linii na drugą. Największym utrudnieniem będzie umożliwienie zawodnikom odbierania sobie piłki.

Jakie są główne ćwiczenia gry w czwórkach? Pod kątem gry w obronie pomaga w nauce zamykania linii podań oraz wolnej przestrzeni dla rywali. W ataku gra w czwórkach pokazuje, jak tworzyć linie do podań i aktywować wolne przestrzenie. Przy okazji doskonali się umiejętności techniczne – przyjęcie piłki i podanie.

Gra 5 na 3 w dwóch strefach

apozycyjność w grze pięciu na trzech
Schemat gry 5 na 3 w treningu apozycyjności, źródło: Program Szkolenia PZPN na stronie związku pzpn.pl

To ćwiczenie ukierunkowane na szybkie przechodzenie z ataku do obrony i organizowanie się do odbioru piłki. Stosuje się często w kategorii młodzików, czyli zawodników około 12 lat.

Na boisku podzielonym na dwa sektory znajdują się dwie piątki zawodników. Na jednym sektorze znajduje się jednak w tym samym czasie tylko pięciu zawodników rozgrywających i trzech broniących.

Drużyna w przewadze ma jak najdłużej utrzymać piłkę w swoim sektorze. Trójka obrońców stara się odebrać piłkę i przenieść ją do swojego sektora. Gdy im się to uda, przebiega na swoją stronę, gdzie zaczyna rozgrywać. Wtedy dołącza do nich trójka zawodników z przeciwnej piątki.

W grze pięciu na trzech stawia się nacisk na jak najszybsze odzyskanie piłki po stracie. Najlepiej, gdy uda się to zrobić jeszcze zanim obrońcy przeniosą grę na przeciwny sektor. Głównym celem ćwiczenia jest natychmiastowy odbiór piłki, a także nauka podwajania w defensywie.

Takie ćwiczenie uczy też, jak szukać linii podań pod presją rywala. Zawodnicy muszą więc umieć przesuwać się i w obronie, i w ataku. To umiejętności przydatne na każdej pozycji.

Gra 5 na 3 w trzech strefach

apozycyjność trenowana w czasie gry w trzech strefach
Schemat gry 5 na 3 w trzech strefach w treningu apozycyjności, źródło: portal treningdzieci.pl

Ćwiczenie, które uczy realizacji zadań ofensywnych i defensywnych w różnych fazach gry.

W tym wariancie boisko dzieli się na trzy strefy. Najwęższa, środkowa, ma szerokość dwóch metrów. Zawodnicy ćwiczą w ustawieniu pięciu atakujących i trzech broniących.

Atakujący są podzieleni tak, by znaleźć się w zewnętrznych sektorach. Ich zadaniem jest przeprowadzenie piłki z jednego zewnętrznego sektora do drugiego. Mogą to robić zarówno podaniem, jak i prowadzeniem piłki. Preferowanym środkiem są jednak podania – ćwiczenie ma uczyć szybkiego przenoszenia gry, dlatego w czasie gry wyżej punktowane jest zdobycie przestrzeni podaniem. Atakujący mogą przemieszczać się między strefami – powinni robić to tak, by otworzyć do gry jak największą przestrzeń.

Zadaniem broniących jest odbiór piłki i przeprowadzenie jej przez linię końcową zgodnie z aktualnym kierunkiem gry – to za to otrzymują punkt. Jeden z nich jest ustawiony w środkowym sektorze. Przy odbiorze piłki przez kolegę powinien mu pomóc stworzyć równowagę. Zawodnicy broniący mogą także przesuwać się na jedną stronę boiska w cel zakładania pressingu.

By efektywnie ćwiczyć apozycyjność w takim treningu, zawodnicy powinni się zmieniać – by mogli i bronić, i atakować. W ataku nauczą się zdobywania i wykorzystania przestrzeni, a także wsparcia. W defensywie – zamykania linii podań i powstrzymywania rywali.

Apozycyjność we współczesnym futbolu

Czytając lub słuchając o piłce nożnej często można wychwycić określenia typu “dziewiątka”, “dziesiątka” czy “ósemka”. Takie nazwy są związane z klasyczną numeracją zawodników, odnoszącą się do systemu 1-4-2-3-1.

Numer jeden oznacza w nim bramkarza, czwórka i piątka środkowych, a dwójka i trójka bocznych obrońców. Defensywny pomocnik to wspomniana szóstka, środkowy to ósemka, a wysunięty rozgrywający jest dziesiątką. Po skrzydłach biega siódemka i jedenastka, miejsce na środku ataku zajmuje dziewiątka. Te pozycje dawniej bywały ściśle powiązane z numerami na koszulkach.

Dzisiaj Robert Lewandowski jako napastnik również gra z dziewiątką, ale numery na koszulkach przestały być równoznaczne z pozycjami. A i same pozycje nie są już tak dokładnie zdefiniowane. Widać to choćby po najlepszym polskim piłkarzu.

Zwłaszcza w czasie gry w reprezentacji Polski bywa, że Lewandowski odcinany od podań przez obrońców rywali schodzi po piłkę “głębiej”, czasem aż do linii środkowej. W jego miejsce – przynajmniej w teorii – powinien wówczas wbiegać drugi napastnik bądź skrzydłowy.

Boiskowa inteligencja ważniejsza niż specjalizacja

Takie zachowania nie są jednak charakterystyczne wyłącznie dla napastników. Ani zarezerwowane dla najlepszych zawodników świata, choć im wyższy poziom, tym piłkarzom łatwiej odnaleźć się w różnych boiskowych sytuacjach. To jest właśnie bowiem kluczową zaletą apozycyjności. Piłkarz, który potrafi grać na różnych pozycjach, pomoże w każdej strefie boiska, gdy tego będzie wymagać sytuacja.

– Dobry piłkarz poradzi sobie wszędzie – podkreślał wiele razy Zbigniew Boniek, były znakomity piłkarz, dziś wiceprezydent UEFA.

Najlepsi zawodnicy potrafią odnaleźć się w zmieniających się warunkach meczowych i odpowiednio do nich dostosować. Dlatego współcześni obrońcy nie stronią od treningów strzeleckich, a pomocnicy skupiają się na czymś więcej niż precyzji podań.

Oczywiście wybitni specjaliści na swoich pozycjach wciąż pozostają w cenie, ale na wagę złota są dziś piłkarze uniwersalni, apozycyjni. Dzięki nim drużyny mogą płynnie zmieniać ustawienie w trakcie gry. A elastyczność taktyczna to jeden z wyznaczników najlepszych zespołów i wybitnych trenerów. Słynie z niej Josep Guardiola, ale równie dobrze stosują ją Carlo Ancelotti czy Juergen Klopp.

– Guardiola wie, że wielkie mecze decydują się za sprawą wielkich zawodników. Kreatywność jest dla niego ważniejsza niż schemat. Jego futbol to celebracja indywidualności – napisał o hiszpańskim trenerze w “The Guardian” Philipp Lahm, jego były podopieczny w Bayernie Monachium.

Apozycyjność i piłkarska inteligencja

Do takiej gry potrzebna jest przede wszystkim boiskowa inteligencja. To ona wpływa bowiem na proces podejmowania decyzji. Inteligentny piłkarz będzie w stanie dokonać odpowiedniego wyboru w każdej strefie boiska. A przecież boczny obrońca na co dzień podejmuje zupełnie innego rodzaju decyzje niż napastnik czy rozgrywający.

Tutaj znów warto odwołać się do Lahma i Guardioli. Niemiecki piłkarz, który w trakcie kariery grał na obu bokach obrony, a także w środku pomocy, według hiszpańskiego trenera był idealnym przykładem inteligentnego zawodnika. – Mógł grać na dziesięciu pozycjach, bo perfekcyjnie rozumiał grę – przekonywał Guardiola, kiedy Lahm zdecydował się na zakończenie kariery.

By piłkarz wyróżniał się boiskową inteligencją, musi cechować się całościowym rozumieniem gry. Oznacza to, że powinien umieć oceniać sytuację nie tylko na wycinku murawy, na którym się aktualnie znajduje, ale również przewidywać, jak jego zagranie lub ustawienie na boisku może wpłynąć na rozwój akcji. Zbiegnięcie na inną pozycję czy też przesunięcie się o kilka metrów w obronie może zupełnie zmienić obraz gry i pomóc kolegom bądź otworzyć strefę boiska dla przeciwnika.

Początki nowoczesnej gry apozycyjnej – Barcelona Guardioli i odpowiedź na jej system

Dziś na boiskach całego świata widać coraz więcej piłkarzy, którzy w zależności od rozwoju akcji potrafią pomóc drużynie w różnych strefach boiska. Taka tendencja wiązała się się choćby z dominacją w europejskim futbolu tzw. “tiki-taki”, jaką wyróżniała się gra FC Barcelona pod wodzą wspomnianego Guardioli.

Wówczas wiele drużyn zaczęło naśladować grę w tzw. “trójkątach”, którą preferowali zawodnicy klubu z Katalonii. Do rozegrania piłki często schodziło wówczas trzech zawodników, którzy tworzyli swoim ustawieniem właśnie trójkąt. Dzięki temu mogli płynnie wymieniać piłkę obok zdezorientowanych przeciwników.

Ruch poszczególnych piłkarzy nie ograniczał się do ich pozycji. Istota takiej gry polega bowiem na tym, że zawodnik po odegraniu piłki wychodzi na wolne miejsce na boisku, gdzie po chwili może otrzymać futbolówkę. I tak, jeśli rozegranie w trójkącie rozpoczynało się na przykład na lewej stronie boiska, od lewego obrońcy, wcale nie musiał się on trzymać linii bocznej. Równie dobrze mógł wbiegać do środka pola na pozycję środkowego pomocnika bądź wbiegać w pole karne niczym napastnik, gdy akcja zbliżała się do bramki rywali.

Wymiennością pozycji w środku pola wyróżniali się więc choćby Xavi Hernandez, Andres Iniesta czy współpracujący z nimi na prawej stronie boiska Dani Alves. Co ciekawe, taka gra Barcelony nieraz wymuszała także zmiany pozycji u przeciwników. Ci musieli się bowiem adaptować do przebiegających wokół nich zawodników. Obowiązkiem stopera nie była już tylko piecza nad środkowym napastnikiem, ale także nad wbiegającym w jego miejsce obrońcą.

Jose Mourinho – system “antyBarcelona”

Jednym z najbardziej spektakularnych “apozycyjnych” występów w defensywie okazał się właśnie mecz przeciwko drużynie Guardioli. W 2010 r. potrafił się jej przeciwstawić Inter Mediolan prowadzony przez Jose Mourinho. Wówczas taką grą popisał się Samuel Eto’o, były napastnik Barcelony.

Kameruńczyk, zwykle odpowiedzialny za strzelanie goli, pomagał w powstrzymaniu lewej strony rywali. W konsekwencji nominalny napastnik najczęściej przebywał w strefie, w której grają zazwyczaj prawi obrońcy. To przyniosło efekt, Inter okazał się lepszy w dwumeczu, a potem w finale wygrał Ligę Mistrzów po 45 latach przerwy.

Współcześni piłkarze, którzy radzą sobie na różnych pozycjach

Takie były początki, dziś to codzienność. W mniej czy bardziej apozycyjny sposób grają obecnie niemal wszyscy zawodnicy, którzy występują na najwyższym poziomie. U niektórych ten rodzaj przemieszczania się po boisku jest jednak szczególnie wyraźnie widoczny – wystarczy spojrzeć na kilka przykładów.

Świetnym przykładem takiej gry jest Portugalczyk Raphael Guerreiro. Mistrz Europy z 2016 r. występuje w Borussii Dortmund. Najczęściej rozpoczyna mecze na lewej obronie. Zawodnicy grający w ten sposób, co on, czasami bywają określani mianem “ukrytych rozgrywających”.

Guerreiro oprócz zadań typowych dla bocznego defensora potrafi bowiem świetnie rozdzielać piłki wśród partnerów. Często popisuje się podaniami do przodu, tzw. progresywnymi, które zdobywają przestrzeń dla drużyny. Nie boi się dryblingów, dobrze dośrodkowuje, dysponuje niezłym strzałem. To wszystko sprawia, że dobrze radzi sobie również w roli środkowego pomocnika bądź skrzydłowego.

Obrońca ofensywnym pomocnikiem, środkowy pomocnik skrzydłowym

Innym przykładem piłkarza, który nie ma problemów ze zmianami pozycji na boisku, jest David Alaba. Austriak przez lata zachwycał w Bayernie Monachium przede wszystkim jako lewy obrońca. Równocześnie w reprezentacji Austrii grywał jednak jako ofensywny lub środkowy pomocnik. Z czasem w bawarskim klubie został przestawiony na pozycję stopera i to w tej roli najczęściej występuje również po transferze do Realu Madryt.

Apozycyjna gra i przystosowywanie się do nowych ról na boisku nie jest jednak domeną lewonożnych obrońców. Podobnymi atutami wyróżnia się Federico Valverde. Urugwajczyk zaczynał przebijać się do podstawowego składu Realu jako środkowy pomocnik. Kiedy jednak trzeba było załatać braki w defensywie, radził sobie na boku obrony.

Z czasem Ancelotti zaczął ustawiać go wyżej i Valverde często pełni funkcję bocznego pomocnika lub skrzydłowego. Dynamika i boiskowa inteligencja sprawia, że łatwo odnajduje się na każdej z tych pozycji – nieraz zmienia je w czasie meczu.

– Jaka jest ulubiona propozycja Valverde? Boisko. Gdziekolwiek zagra, wszędzie jest perfekcyjny – zachwalał Urugwajczyka w czasie jednej z konferencji prasowych Ancelotti.

Polski akcent, czyli pomocnik uniwersalny

Przykład z polskiego podwórka? Być może nieco mniej spektakularny, ale doceniany w Europie. Przykładem apozycyjnej gry może być zachowanie na boisku Piotra Zielińskiego, zwłaszcza w czasie gry w Napoli. Polski piłkarz może bowiem operować właściwie w każdym miejscu drugiej linii.Występował jako cofnięty rozgrywający za plecami środkowego pomocnika. Równie dobrze radził sobie na boku drugiej linii. Później zaczął imponować jako gracz środka pola o zadaniach przede wszystkim ofensywnych. To apozycyjna gra w stylu dawnych pomocników Barcelony.

Bibliografia:

1. Paweł Grycmann, Michał Libich, Bartosz Siemiński, Marcin Włodarski, Anna Ussorowska, Paweł Habrat, “Program szkolenia PZPN, kategorie U6-U13”

https://www.pzpn.pl/public/files/Program%20Szkolenia%20PZPN.pdf

2. “Apozycyjność w piłce nożnej” – profil na Facebooku prowadzony przez Rafała Matusiaka, dyrektora akademii Jagiellonii Białystok

https://www.facebook.com/profile.php?id=100064220826494 (dostęp: 16.12.2022)

3. Treningdzieci.pl

https://treningdzieci.pl/orlik-u10-u11-rozwijanie-inteligencji-pilkarskiej-przykladowy-mikrocykl/ (dostęp: 16.12.2022)

4. Rozmowa z wicedyrektorem Akademii Legii Warszawa Piotrem Urbanem

https://legia.com/pilka-nozna/piotr-urban-w-futbolu-najwazniejsza-jest-gra-w-pilke-sama-walecznosc-nie-wystarczy/11763 (dostęp: 16.12.2022)

5. Philipp Lahm, “Make no mistake, Pep Guardiola’s football is a celebration of individuality”, “The Guardian”

https://www.theguardian.com/football/blog/2021/may/01/pep-guardiola-football-philipp-lahm-bayern-munich-manchester-city (dostęp: 16.12.2022)

6. Bavarianfootballworks.com https://www.bavarianfootballworks.com/2017/2/12/14588498/pep-guardiola-philipp-lahm-retirement (dostęp: 16.12.2022)

Mogą Ci się spodobać

Trening z gumami oporowymi – 15 ćwiczeń dla piłkarza

Data publikacji 15.01.2024

Przeczytasz w 15 minut 104 wyświetleń

Trening z gumami oporowymi to doskonała opcja na ćwiczenia uzupełniające. […]

Jak biegać szybciej? Porady dla piłkarza

Data publikacji 03.01.2024

Przeczytasz w 11 minut 101 wyświetleń

Jak biegać szybciej, by nadążać za tempem akcji na boisku […]

Hat trick – co to znaczy w piłce nożnej?

Data publikacji 11.10.2023

Przeczytasz w 7 minut 204 wyświetleń

Hat trick to termin, czasami bywa wymieniany w trakcie meczów […]

Przygotuj się na sportowe emocje: obóz sportowy tego lata

Data publikacji 31.08.2023

Przeczytasz w 7 minut 208 wyświetleń

Nadchodzący obóz sportowy tego lata obiecuje niezapomniane emocje i niezwykłe […]

Apozycyjność w piłce nożnej. Czy to przyszłość futbolu? Jak jej uczyć?

Data publikacji 19.06.2023

Przeczytasz w 15 minut 684 wyświetleń

Apozycyjność to jeden z najszybciej rozpowszechniających się trendów we współczesnej […]

Technika biegania — jak porusza się dobry piłkarz?

Data publikacji 29.03.2023

Przeczytasz w 9 minut 721 wyświetleń

Mecz piłkarski to strategia, współpraca i… bardzo dużo biegania z […]

Jak oddychać podczas biegania, żeby nie zmęczyć się przez cały mecz?

Data publikacji 22.12.2022

Przeczytasz w 8 minut 753 wyświetleń

Mecz piłki nożnej wymaga doskonałej wytrzymałości od początku do końca […]

Ćwiczenia na nogi – 15 ćwiczeń wzmacniających mięśnie nóg piłkarza

Data publikacji 13.12.2022

Przeczytasz w 8 minut 2230 wyświetleń

Kopanie, wybijanie, bieganie przez cały mecz, wychodzenie bez szwanku ze […]

Aplikacje do biegania – TOP 8 aplikacji

Data publikacji 06.12.2022

Przeczytasz w 8 minut 453 wyświetleń

Aplikacje do biegania mają pomóc Ci się zmotywować i osiągać […]

Bieganie przy ujemnych temperaturach – jak zwiększyć komfort podczas treningu?

Data publikacji 26.02.2021

Przeczytasz w 3 minut 881 wyświetleń

Wybierając się na zimowy trening biegowy, zapomnij o strefie komfortu. […]

X

Zapisz się na newsletter

i bądź na biężaco z poradami piłkarskimi

Zapisuję się